1. TEVHİD

*  Allah’ın birliğini ve yüceliğini konu edinen ve kaside nazım biçimiyle yazılan şiirlerdir.

*  Tevhit ve münacat divanlarda en başta yer alır.

*  En tanınmış tevhid Nabi’nindir.

2. MÜNACAAT

*  Allah’a yalvarıp yakarılan ve ondan af dilenen şiirlerdir.

*  Genellikle kaside nazım şekliyle yazılırlar.

*  Tevhit ve münacat divanlarda en başta yer alır.

3. NAAT

*  Hz. Muhammed’ı öven ve kaside şekliyle yazılan şiirlerdir.

*  Hz. Muhammed’in türlü vasıfları ve mucizeleri anlatılır.

*  En tanınmış naat Fuzuli’nin Su Kasidesi’dir.

4. MERSİYE

*  Ölen kişilerin ardından söylenen yas şiirleridir.

*  İslamiyet öncesi edebiyattaki adı sagu, halk edebiyatındaki adı ise ağıt’tır.

*  Genellikle terkib-i bend ve kaside nazım şekliyle yazılır.

5. MEDHİYE

*  Ünlü bir kişiyi övmek için kaside şekliyle yazılan şiirlerdir. Ya padişah, vezir, şeyhülislâm gibi yaşayan devlet büyüklerine ya da 4 halife ve başka din-tarikat ulularına yazılır.

*  Dört halife için yazılanlara “medh-i çehar-yar-ı güzin” denir.

*  Medhiyelerde ve hicviyelerde abartılı bir üslûp vardır.

6. HİCVİYE

*  Herhangi bir kişiyi ya da düşünceyi yermek amacıyla kaside veya kıta nazım biçimleriyle yazılan şiirlerdir.

*  Halk edebiyatındaki adı “taşlama”, yeni şiirimizdeki adı “yergi”, batı edebiyatındaki adı ise “satirik şiir”dir.

*  Medhiyelerde ve hicviyelerde abartılı bir üslûp vardır.

*  En ünlü hicviye şairi Nefi’dir.

7. FAHRİYE

*  Şairin kendisini övdüğü kıta veya kasidelere fahriye denir.

*  Genellikle kasideler içinde bir bölümdür.

*  Fahriyede de sanatlı bir üslûp kullanılır.

*  Bu alanda da Nefi meşhurdur.

Yusuf ALTINSOY  /  Türk Dili ve Edb. Öğrt.                     www.edebiyatname.com